أهل الإيمان والتقوى الذين يراقبون الله تعالى في جميع شؤونهم فيلتزمون أوامره ويجتنبون نواهيه؛ خوفا من عذاب الله وسخطه، وتطلعا إلى رضائه وجنته.
English The pious believers who are constantly mindful of Allah Almighty in all of their affairs. Hence, they obey His commands and avoid His prohibitions out of fear of His punishment and wrath, and in pursuit of His pleasure and Paradise.
Français Les gens de la foi et de la piété sont ceux qui observent le commandement d'Allah, Élevé soit-Il, dans l'ensemble de leurs affaires et s'attachent à Ses injonctions et évitent Ses interdits, par crainte du châtiment d'Allah et de Son courroux et dans l'espoir d'atteindre Sa satisfaction et Son Paradis.
Español Son las gentes de la fe y la piedad que realizan todas las cosas que Al-lah más ama, y evitan aquello que Al-lah ha prohibido y rechazado. Son los que temen el castigo de Al-lah. Son los que temen la humillación de Al-lah. Son los que buscan la complacencia de Al-lah y Su Paraíso (2).
Türkçe Yaptıkları her işlerinde, Allah Teâlâ’yı gözeten, Allah'ın azabından ve öfkesinden korkarak, emirlerine uyup yasaklarından kaçınan, rızası ve Cennet'i için çalışan, takva ve iman sahibi kimselerdir.
اردو وہ اہلِ ایمان و تقوی، جو اپنے تمام میں اللہ کا دھیان رکھتے ہوئے اس کے عذاب اور ناراضگی کے خوف اور اس کی رضا و جنت کی چاہت میں، اس کے احکام کی پابندی کرتے ہیں اور اس کی منع کردہ اشیا سے اجتناب کرتے ہیں۔
Indonesia Orang-orang beriman dan bertakwa yang selalu merasa diawasi Allah -Ta’ālā- dalam setiap urusan mereka, sehingga mereka senantiasa melaksanakan perintah-perintah-Nya dan menjauhi segala larangan-Nya karena takut terhadap azab dan kemurkaan Allah, serta mengharapkan keridaan dan surga-Nya.
Bosanski Bogobojazni vjernici koji su svjesni Allaha u svim prilikama, te čine ono što je naredio i ostavljaju Njegove zabrane, iz straha od Njegove kazne i srdžbe, tražeći Njegovo zadovoljstvo i Džennet.
Русский Обладатели веры и богобоязненности, которые не забывают об Аллахе, что бы они ни делали, исполняют Его веления и соблюдают Его запреты, из страха перед наказанием и гневом Аллаха, стремясь к довольству Аллаха и Его Раю.
Português Detentores de crença e temor, aqueles que são vigilantes em todos seus assuntos, apegando-se as Suas ordens e afastando-se de Suas proibições, com receio do castigo e zanga de ALLAH e almejando Sua satisfação e Paraíso.
বাংলা ভাষা আউলিয়া: শব্দটি ওলী শব্দের বহুবচন। শরীআতের পরিভাষায় যার মধ্যে দুটি গুণ একত্র হয় তাকে ওলী বলে। আর তা হলো ঈমান ও তাকওয়া, যা ফরযসমূহ ও নফলসমূহ আদায় করার মাধ্যমে আল্লাহর নৈকট্য লাভকে অর্ন্তভুক্ত করে। সাথে সে আল্লাহর আদেশের ইলম রাখে এবং যা জানে তদুনুযায়ী আমল করে। যার আকীদা পরিস্কার এবং আমল সহীহ সে আল্লাহর ওলী। একজন মানুষের ঈমান ও তাকওয়া অনুযায়ী তার বন্ধুত্ব আল্লাহর জন্য হয়ে থাকে। যেমন ওলী হলো সে আল্লাহ যার যাবতীয় বিষয়ে দায়িত্ব গ্রহণ করল ও তার সংশোধনের জন্য তার প্রতি বিশেষ যত্ন নিল। কারণ, আল্লাহ সালেহীনদের দায়িত্ব গ্রহণ করে থাকেন। তিনি মুমিনদের মহাব্বাত করেন ও তাদের থেকে প্রতিহত করেন।
আল্লাহর ওলীগণ দুই প্রকার:
1- অগ্রগামী নৈকট্যলাভকারী।
2- মধ্যপন্থাবলম্বনকারী ডানপন্থী।
নৈকট্য লাভকারী অগ্রগামীগণ হলো, যারা ফরযের পর নফলসমূহ দ্বারা আল্লাহর নৈকট্য লাভ করেন। তারা ওয়াজিব, মুস্তাহাব সবই করেন এবং হারাম ও মাকরূহ থেকে বিরত থাকে।
আর ডান পন্থী হলো, সেসব নেককার বান্দা যারা ফরয দ্বারা আল্লাহর নৈকট্য লাভ করেন। তারা আল্লাহ তাদের ওপর যা ওয়াজিব করেছেন তার ওপর আমল করেন এবং আল্লাহ যা নিষেধ করেছেন তা ছেড়ে দেন। তারা মানদুব বিষয়গুলোর ওপর আমল এবং বৈধ অনর্থক বিষয়গুলো ছেড়ে দিতে নিজেদের কষ্টের মধ্যে ফেলেন না।
বান্দার ঈমান ও তাকওয়া অনুযায়ী বন্ধুত্ব ব্যবধান হয়ে থাকে। ফলে প্রত্যেক মুমিনেরই আল্লাহর মুহাব্বত, বন্ধুত্ব ও নৈকট্যের অংশ রয়েছে। কিন্তু এ অংশটুকু দৈহিক ও অন্তরের নেক আমল যার দ্বারা আল্লাহর নৈকট্য লাভ করা হয় তা অনুযায়ী ভিন্ন ভিন্ন হয়। কারণ, যে নিজের ওপর যুলুম করে সে হলো গুনাহগার মুমিন। তার ঈমান ও আমলে সালেহ অনুযায়ী তার রয়েছে আল্লাহর বন্ধুত্ব।
আল্লাহর অলীগণ নিষ্পাপ নন এবং তারা গায়েব জানেন না। সৃষ্টি ও রিযিক দানে তাদের কোনো ক্ষমতা নাই। তারা কখনোই মানুষকে তাদের সম্মান করা বা কোনো ধন সম্পদ তাদের জন্য খরচ করার প্রতি আহ্বান করে না। আর যে ব্যক্তি এ সব করে সে আল্লাহর ওলী নন। বরং সে মিথ্যুক, মিথ্যা রচনাকারী এবং শয়তানের বন্ধু। আর বেলায়েত অধ্যায়ে এটি ভুল বুঝ ও প্রচারিত গলদ। আরও কতিপয় ভুল হলো:
1- এ ছাড়াও আরও ভুল হলো, আল্লাহর বন্ধু নবী ও নেককারদের বিষয়ে বাড়াবাড়ি করা, যেমন, আল্লাহর কোন বৈশিষ্ট্যকে নবীদের জন্য সাব্যস্ত করা। যেমন, নেককার লোকদের বিষয়ে বাড়াবাড়ি, তাদের কবরসমূহের ওপর নির্মান করা, তাদের নিষ্পাপ হওয়া দাবী করা ইত্যাদি।
2- অনেক মানুষের বিশ্বাস করা যে, একজন বান্দা যতক্ষণ পর্যন্ত কোন অলৌকিক কর্ম সম্পাদন না করবে ততক্ষণ সে ওলী হতে পারবে না।
3- ওলী হওয়ার দ্বারা কেউ নিষিদ্ধ কর্ম করা ও ওয়াজিবসমূহ ছেড়ে দেওয়ার মর্যদায় উপনীত হয়। এবং এ বিশ্বাস করা যে, ওলীগণ এমন এক পর্যায় পৌঁছে যায় যে পর্যায়ে পৌছলে তাদের থেকে মুকাল্লাফ হওয়ার বিষয়টি আর থাকে না। এটি হলো সু স্পষ্ট গোমরাহী। ওলী হওয়া কখনোই নিষিদ্ধ কর্ম করা এবং ওয়াজিব ছেড়ে দেয়া পর্যন্ত পৌছে দেয় না।
4- কতক মানুষ এ ধারণ পোষণ করে যে, ওলী হওয়া কেবল কতক মানুষের বৈশিষ্ট। কিন্তু বিশুদ্ধ হলো, ওলী হওয়া একটি দীনি মর্যদা। এটি প্রত্যেক মুত্তাকী মুমিনের মধ্যে পাওয়া যেতে পারে। এটি কোন ব্যক্তি, স্থান ও কালের সাথে খাস নয়।
5- ওলীদের ওপর কেউ কেউ আল্লাহর সাথী, আল্লাহর মানুষ প্রয়োগ করে। এ ধরণের নাম করণের ওপর তাদের কাছে কোন প্রমাণ নেই। সূফীগণ ওলীর ক্ষেত্রে বিভিন্ন ধরনের আকীদা পোষণ করে থাকেন। তাদের কেউ ওলীকে নবীর ওপর প্রাধান্য দেয়। আবার তাদের কেউ ওলীকে সব সিফাতে আল্লাহর বরাবর মনে করে। সে সৃষ্টি করে, রিযিক দেয়, জীবন দেয়, মৃত্যু দেয় এবং জগতকে সে পরিচালনা করে। তাদের নিকট বিলায়াতের বিভিন্ন প্রকার রয়েছে। যেমন, গাওস, আকতাব, আবদাল, নুজাবা। হিরা গুহায় তারা তাদের দপ্তরে প্রত্যেক রাত একত্র হয় এবং তারা তাকদীরের বিষয়ে দেখা শোনা করে। তাদের কেউ কেউ আছে যারা এ ধরনের বিশ্বাস করে না তবে তারা তাদের ও তাদের রবের মাঝে মাধ্যম সাব্যস্থ করে। চাই তা তাদের জীবদ্দশায় হোক বা মৃত্যুর পর হোক। আহলে সুন্নাত ওয়ালা জামাত ইসমত (নিষ্পাপ হওয়া) নবী ছাড়া আর কারো জন্য বিশ্বাস করে না। আর অপরদিকে সূফীগণ ওলী হওয়ার জন্য ইসমতকে শর্ত হিসেবে দেখেন। আবার তাদের কেউ আছে যদি কেউ পদস্খলনে পতিত হয় অথবা ভুলে পতিত হয় তখন তার থেকে বিলায়াতকে সম্পূর্ন না করে দেয়।
فارسی اهل ايمان و تقوى هستند كسانى كه الله متعال را در همه ى امور خويش مراقب مى دانند، و از دستورات او پيروى كرده و از نواهى او بخاطر عذاب الله و خشم او، و اميد به رضايت و بهشت او اجتناب مى كنند.
Tagalog Ang awliyā' ay pangmaramihan ng walīy (katangkilik). Ang walīy sa Batas [ng Islām] ay ang sinumang may natipon sa kanya na dalawang paglalarawan: ang īmān (pananampalataya) at ang taqwā (pangingilag magkasala) na naglalaman ng pagpapakalapit-loob kay Allāh (kaluwalhatian sa Kanya) sa pamamagitan [ng pagsasagawa] ng mga farīḍah (tungkulin) at mga nāfilah (dagdag na gawain) kalakip ng pagiging maalam niya sa utos ni Allāh (pagkataas-taas Siya) at gumagawa ayon sa nalalaman niya. Kaya ang sinumang dumalisay ang paniniwala niya at tumumpak ang gawain niya, siya ay isang walīy ni Allāh (pagkataas-taas Siya). Alinsunod sa pananampalataya ng tao at pangingilag magkasala niya ay nangyayari ang pagkawalīy niya para kay Allāh (pagkataas-taas Siya). Ang walīy ay ang sinumang tinangkilik ni Allāh ang nauukol sa kanya at itinangi siya sa pangangalaga sa kanya para sa kaayusan niya dahil si Allāh ay tumatangkilik sa mga taong maayos at umiibig sa mga mananampalataya at nagtatanggol sa kanila. Ang awliyā ni Allāh ay dalawang bahagi: 1. Mga naunang inilapit-loob; at 2. Mga nagpakakatamtamang kasamahan sa kanan. Ang mga naunang inilapit-loob ay ang mga nagpakalapit-loob sa Kanya (pagkataas-taas Siya) sa pamamagitan ng mga nāfilah matapos ng mga farīḍah. Kaya gumagawa sila ng mga kinakailangan at mga itinuturing na kaibig-ibig at nag-iwan sila ng mga ipinagbabawal at mga kinasusuklaman. Hinggil naman sa mga kasamahan sa kanan, sila ay ang mga nagpapakabuti na nagpakalapit-loob sa Kanya (pagkataas-taas Siya) sa pamamagitan ng mga farīḍah. Gumagawa sila ng isinatungkulin ni Allāh sa kanila at nag-iiwan sila ng ipinagbawal ni Allāh sa kanila. Hindi sila nag-aatang sa mga sarili nila ng mga mandūb ni ng pagpigil ng kalabisan ng mga pinapayagan. Ang pagkawalīy ay nagkakaibahan alinsunod sa pananampalataya ng tao at pangingilag magkasala niya. Ang bawat mananampalataya ay may bahagi mula sa pagkawalīy kay Allāh, pag-ibig Niya, at pagkalapit sa Kanya subalit ang bahaging ito ay nagkakaibahan alinsunod sa mga gawang maayos na pangkatawan at pampuso na nagpapakalapit-loob sa pamamagitan ng mga ito kay Allāh. Alinsunod dito, tunay na ang tagalabag sa katarungan sa sarili niya, ang mananampalatayang tagasuway, ay mayroong pagkawalīy ayon sa sukat ng pananampalataya niya at mga maayos na gawa niya. Ang awliyā’ ni Allāh ay hindi mga naisanggalang [sa kasalanan] at hindi nakaaalam sa nakalingid. Wala silang kakayahan sa pagsasagawa ng paglikha at pagtutustos. Hindi sila nag-aanyaya sa mga tao sa pagdakila sa kanila o pagbaling ng anuman mula sa mga yaman at mga bigay para sa kanila. Ang sinumang gumawa niyan ay hindi isang walīy ni Allāh, bagkus isang palasinungaling na manlilinlang kabilang sa awliyā’ ng demonyo. Ito ay kabilang sa mga pagkaintinding tiwali at mga kamaliang laganap sa paksa ng pagkawalīy. Kabilang din ay ang mga sumusunod: 1. Ang pagpapakalabis-labis kaugnay sa awliyā’ ni Allāh kabilang sa mga propeta at mga taong maayos, gaya ng paglalagay ng anuman kabilang sa mga kakanyahan ni Allāh (pagkataas-taas Siya) sa mga propeta, gaya ng pagpapakalabis-labis kaugnay sa mga taong maayos, pagpapatayo ng estruktura sa ibabaw ng mga libingan nila, pag-aangkin ng pagkasanggalang sa kasalanan para sa kanila, at tulad niyon. 2. Ang paniniwala ng marami sa mga tao na ang tao ay hindi nagiging walīy hanggang sa makapagdulot siya ng isang bagay na labas sa karaniwan. 3. Ang pagkatamo ng pagkawalīy sa paggawa ng mga ipinagbabawal at pag-iwan sa mga kinakailangan at ang paniniwala na ang awliyā’ ay umabot sa isang antas na nag-aalis sa kanila dahil dito ng mga nakatalagang tungkulin. Ito ay bahagi ng kaligawan sapagkat ang pagkawalīy ay hindi nagpapahintulot sa nagtataglay nito ng paggawa ng mga ipinagbabawal at pag-iwan ng mga kinakailangan. 4. Ang paniniwala ng ilan na ang pagkawalīy ay nalilimitahan sa ilang itinakdang tao. Ang tumpak ay na ang pagkawalīy ay isang antas panrelihiyon na naisasakatuparan sa bawat lingkod na mananampalatayang mapangilag magkasala at hindi natatangi sa ilang tao ni ilang lugar ni ilang panahon. 5. Ang pagtataguri ng ilan ng pananalitang "mga kasamahan ni Allāh” o “mga tao ni Allāh” sa awliyā’ ay walang patunay sa katumpakan ng pagpapangalang ito. Naniniwala ang Sufismo sa mga sarisaring paniniwala kaugnay sa awliyā’. Mayroon sa kanila na nagmamagaling sa walīy higit sa propeta. Mayroon sa kanila na gumagawa sa pagkawalīy bilang kapantay para kay Allāh sa lahat ng mga katangian Niya sapagkat ang walīy raw ay lumilikha, nagtutustos, nagbibigay-buhay, nagbibigay-kamatayan, at nagpapainog sa Sansinukob. Mayroon silang mga paghahati para sa pagkawalīy sapagkat nariyan daw ang ghawth (saklolo), ang mga quṭb (poste), ang mga badal (palit), at ang mga najīb (maharlika) yayamang nagtitipon daw sila sa isang konseho nila sa yungib ng Ḥirā’ sa bawat gabi habang tumitingin sa mga itinakda. Mayroon naman sa kanila na hindi naniniwala roon subalit sila ay gumagawa sa mga ito bilang mga tagapagpagitna sa pagitan nila at ng Panginoon nila, maging sa buhay nila o matapos ng kamatayan nila. Ang mga Alagad ng Sunnah ay hindi naniniwala sa pagkakasanggalang sa kasalanan ng isang tao maliban sa mga propeta (sumakanila ang basbas at ang pagbati ng kapayapaan) samantalang ang Sufismo naman ay gumagawa sa pagkakasanggalang sa kasalanan bilang kundisyon para maging walīy. Mayroon naman sa kanila na nagkakaila sa pagkawalīy nang lubusan sa sinumang nasadlak sa pagkatisod at pagkakamali.
हिन्दी ईमान और तक़वा वाले लोग, जो अपने तमाम मामलों में अल्लाह का ध्यान करते हुए, उसके अज़ाब और क्रोध के भय से तथा उसकी प्रसन्नता और जन्नत के लोभ में, उसके आदेशों का पालन करते हैं और उसकी मना की हुई चीजों से बाज़ रहते हैं।
മലയാളം അല്ലാഹുവിൽ വിശ്വസിക്കുകയും അവനെ സൂക്ഷിക്കുകയും തങ്ങളുടെ എല്ലാ കാര്യങ്ങളും അല്ലാഹു വീക്ഷിക്കുന്നുണ്ടെന്ന ബോധ്യം കാത്തുസൂക്ഷിക്കുകയും, അല്ലാഹുവിൻ്റെ ശിക്ഷയും കോപവും ഭയന്നു കൊണ്ടും, അവൻ്റെ തൃപ്തിയും സ്വർഗവും ആഗ്രഹിച്ചു കൊണ്ടും അല്ലാഹുവിൻ്റെ കൽപ്പനകൾ പ്രാവർത്തികമാക്കുകയും വിലക്കുകൾ ഉപേക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്നവർക്കാണ് ഔലിയാക്കൾ എന്ന് പറയുന്നത്.
తెలుగు ఈమాన్ మరియు తఖ్వా’దైవభయభీతి గలవారు వీరు తమ సమస్త కార్యాల్లో సర్వశక్తిమంతుడైన అల్లాహ్ను నిరంతరం గుర్తుంచుకునే ధర్మబద్ధమైన విశ్వాసులు; అల్లాహ్ ‘శిక్ష మరియు కోపానికి భయపడుతూ,ఆయన ప్రసన్నతను మరియు స్వర్గం పొందడం కోసం ఆయన ఆజ్ఞలను పాటిస్తారు మరియు అతని నిషేధాలకు దూరంగా ఉంటారు
الأولياء: جمع ولي، والولي في الشرع: من اجتمع فيه وصفان: الإيمان والتقوى المتضمنة للتقرب لله سبحانه بالفرائض والنافل، مع كونه عالما بأمر الله تعالى عاملا بما يعلم، فمن صفت عقيدته وصح عمله كان وليا لله تعالى، وبحسب إيمان العبد وتقواه تكون ولايته لله تعالى، كما أن الولي هو من تولى الله أمره وخصه بعنايته لصلاحه؛ لأن الله يتولى الصالحين ويحب المؤمنين ويدافع عنهم.
وأولياء الله على قسمين:
1- سابقون مقربون.
2- أصحاب يمين مقتصدون.
فالسابقون المقربون: هم الذين تقربوا إليه تعالى بالنوافل بعد الفرائض، ففعلوا الواجبات والمستحبات، وتركوا المحرمات والمكروهات.
وأما أصحاب اليمين: فهم الأبرار المتقربون إليه تعالى بالفرائض، يفعلون ما أوجب الله عليهم، ويتركون ما حرم الله عليهم، ولا يكلفون أنفسهم بالمندوبات، ولا الكف عن فضول المباحات.
والولاية متفاوتة بحسب إيمان العبد وتقواه، فكل مؤمن له نصيب من ولاية الله ومحبته وقربه، ولكن هذا النصيب يتفاوت بحسب الأعمال الصالحة البدنية والقلبية التي يتقرب بها إلى الله، وعليه فإن الظالم لنفسه، وهو: المؤمن العاصي له من الولاية بقدر إيمانه وأعماله الصالحة.
وأولياء الله ليسوا معصومين ولا يعلمون الغيب، وليس لهم قدرة على التصرف في الخلق والرزق، ولا يدعون الناس إلى تعظيمهم أو صرف شيء من الأموال والعطايا لهم، ومن فعل ذلك فليس بولي لله؛ بل كذاب أفاك من أولياء الشيطان.
English "Awliyā’" (allies/friends of Allah) in Shariah terminology are those who combine faith in Allah and piety that entails drawing close to Him by performing obligatory and supererogatory acts of worship, while having knowledge of Allah’s commands, and acting upon such knowledge. One is considered from Awliyā’ according to the degree of his faith and piety. Allah Almighty takes care of the affairs of His Awliyā’ and grants them special protection because Allah is an ally of the righteous and loves the believers and defends them.
Awliyā’ are divided into two categories:
1. The forerunners who are brought near to Allah Almighty: They are those who draw close to Allah by doing supererogatory acts of worship after doing the obligatory ones. Thus, they perform what is obligatory and what is recommended, and leave what is prohibited and what is disliked.
2. The people of the right, who are moderate: They are the righteous one who draw close to Allah Almighty by fulfilling the obligations, performing what Allah has commanded them to do, and avoiding what He has prohibited. However, they do not charge themselves with doing the recommended acts or refraining from the unnecessary permissible things. "Wilāyah" (allegiance) varies according to the slave’s faith and piety. Each believer has a share of Wilāyah of Allah and His love and closeness. This share, however, depends upon the slave’s good deeds, of the heart and body, by which he seeks closeness to Allah. Hence, the one who wrongs himself, i.e. the disobedient believer, has a share of Wilāyah that corresponds with his faith and good deeds. Awliyā’ are neither infallible, nor do they know the unseen. They cannot manage the affairs of the creation or provide sustenance. They do not ask people to glorify them or offer them wealth and gifts. Anyone who does something of that is not among Awliyā’. Instead, he must be a liar from among the devil’s allies. This is one of the erroneous beliefs and wrong concepts regarding the Awliyā’ which also include the following:
1. Immoderate reverence for Awliyā’, including the prophets and the righteous, by attributing any of Allah’s exclusive traits to prophets, excessively venerating the righteous and taking their graves as shrines and considering them as infallible.
2. Belief of many people that Awliyā’ must do something supernatural.
3. Awliyā’ reach such a rank that obligations cease to be due upon them and they may engage in prohibitions. This is an error because Wilāyah is not a permission to commit prohibitions and neglect obligations. 4. Wilāyah is restricted to specific people. The truth, however, is that Wilāyah is a religious rank that can be achieved by any pious believer and is not limited to a certain time or place.
5. Referring to Awliyā’ as the Companions of Allah, the People of Allah, or the like, and there is no evidence for the validity of such names.
Sufis hold numerous beliefs on Awliyā’. Some of them even prefer Awliyā’ over the Prophet, and some others regard them on a par with Allah in all His attributes, like creating, providing sustenance, giving life, bringing the dead back to life, and managing the universe affairs. They divide Awliyā’ into sections: Gawth (helpers), Aqtāb (poles), Abdāl (substitutes), and Nujabā’ (nobles), who gather every night in the cave of Hirā’ to consider what has been preordained. Some Sufis , however, do not hold such beliefs but they take Awliyā’, whether in their life or after their death, as mediators between them and their Lord. Ahl-us-Sunnah do not see anyone as infallible except the prophets (peace be upon them), whereas Sufis believe that infallibility is a requirement for being one of the Awliyā’, and some of them negate Wilāyah whatsoever from anyone who falls into a sin or error.
Français Les alliés ou saints (Al Awliyâ’) est le pluriel du mot allié / saint (Walî). Dans la législation, l’allié désigne quiconque a réuni en lui deux caractéristiques : la foi et la piété qui incluent le fait de se rapprocher d’Allah, Gloire à Lui, par le biais des œuvres obligatoires et surérogatoires, tout en étant connaisseur de l’ordre d’Allah, Élevé soit et œuvrant sur ce qu’il connaît. Ainsi donc, quiconque dont la croyance est pure et son œuvre est authentique, alors c’est un allié d’Allah, Élevé soit-Il. Et son alliance (Al Wilâyah) avec Allah, Élevé soit-Il, sera en fonction de la foi du serviteur et de sa piété. De même, l’allié est celui qui confie son affaire à Allah et qui se soucie spécifiquement de sa réforme car Allah est celui qui se charge des vertueux, Il aime les croyants et Il les défend. Les alliés d’Allah sont de deux types : 1- Les devanciers et les rapprochés. 2- Les gens de la droite et les modérés. Ainsi, les devanciers rapprochés sont ceux qui se sont rapprochés de Lui, Élevé soit-Il, à travers les œuvres surérogatoires après les œuvres obligatoires. Ils ont donc accompli les obligations et les actes recommandés et ils ont délaissé les interdits et les actes répugnés. En ce qui concerne les gens de la droite, ce sont les bons, ceux qui se rapprochent de Lui, Élevé soit-Il, à travers les œuvres obligatoires. Ils accomplissent ce qu’Allah leur a imposé, ils délaissent ce qu’Il leur a interdit et ils ne se surchargent pas des actes recommandés ni ils ne se retiennent du superflu des choses permises. L’alliance est différente en fonction de la foi du serviteur et de sa piété. Ainsi donc, chaque croyant a une part d’alliance avec Allah, de Son amour et de Sa proximité. Toutefois, cette part est différente en fonction des œuvres vertueuses du corps et du cœur à travers lesquelles le serviteur se rapproche d’Allah. Si c’est contre lui, alors la personne se fait du tort envers elle-même, cela correspond au croyant désobéissant. Ce dernier possède donc une alliance avec Allah selon sa foi et ses œuvres vertueuses. Les alliés d’Allah ne sont pas infaillibles ni ils ne connaissent l’Invisible. Ils n’ont aucune capacité à agir sur la création et la subsistance. Ils n’appellent pas les gens à les vénérer ou à leur vouer quoi que ce soit comme biens, dons, etc. Et quiconque fait cela, alors ce n’est pas un allié d’Allah ; plutôt, c’est un menteur, un imposteur parmi les alliés de Satan. Ceci fait partie des compréhensions erronées et des erreurs propagées liées au chapitre de l’Alliance mais il y a aussi : 1- L’exagération dans les alliés d’Allah parmi les prophètes et les vertueux, comme le fait d’attribuer quoi que ce soit qui appartient aux spécificités d’Allah, Élevé soit-Il, aux prophètes. C’est aussi exagérer à l’égard des vertueux en construisant des mausolées sur eux, ou prétendre qu’ils sont infaillibles, ou autre qui ressemble à cela. 2- Nombre de personnes croient que le serviteur ne sera un allié que lorsqu’il amènera une chose qui sorte de l’ordinaire. 3- L’accomplissement d’actes interdits et le délaissement d’actes obligatoires par l’entremise de l’alliance, à savoir que des gens croient que les alliés ou les saints sont parvenus à un tel degré qu’ils ne sont plus concernés par les charges et responsabilités [liées à l’adoration d’Allah]. Ceci est un égarement [évident]. En effet, l’alliance ne permet pas à la personne de commettre des actes interdits ni de délaisser des actes obligatoires. 4- Certaines personnes croient que l’alliance est limitée et restreinte à des gens bien précis. En fait, ce qui est authentique est que l’alliance est un degré dans la religion que tout serviteur croyant pieux peut concrétiser. Cela n’est pas spécifique à certaines personnes en dehors d’autres, ni à certains lieux, ni encore à certaines époques. 5- Certaines personnes désignent les alliés par des expressions comme : Les gens d’Allah ou Les hommes de Dieu. Il n’y a aucune preuve d’authenticité de cette appellation. Les Soufis croient en diverses croyances en ce qui concerne les saints, notamment : certains d’entre eux préfèrent le saint au prophète ; d’autres parmi eux font du saint un égal à Allah dans tous ses attributs. Ainsi, ce saint crée, pourvoit, fait vivre, fait mourir et agit dans l’univers ; etc. De même, ils ont établi des subdivisions de l’alliance, il y a : Al Ghawth, Al Aqtâb, Al Abdâl, An-Nujabâ’. Ils se réunissent autour d’un de leur registre dans la grotte de Hirâ chaque nuit et ils regardent dans les affaires décrétées. Toutefois, certains d’entre eux ne croient pas en cela mais ils prennent ces gens comme intermédiaires entre eux et leur Seigneur, que ce soit durant leur vivant ou après leur mort. Les Gens de la Tradition ne considèrent personne comme étant infaillible excepté les prophètes (paix et salut sur eux tous) à la différence des Soufis qui font de l’infaillibilité une condition sine qua non du saint. Enfin, d’autres parmi eux infirment totalement l’alliance pour quiconque commettrait un faux pas ou une erreur.
Español Awlia: plural de wali. El wali para la legislación islámica debe reunir dos atributos: la fe y la devoción que incluye la cercanía a Al-lah, Glorificado sea, a través del cumplimiento de las obligaciones, y cumplir también aquellas recomendaciones que no son obligatorias. Además de ser un gran conocedor de las órdenes de Al-lah, el Altísimo y aplicar esos mismos conocimientos en su vida cotidiana. Por tanto, quien tiene la creencia y la convicción pura y es honesto en sus acciones es un Wali Al-lah; y la fe del siervo y la piedad dependerá de su cercanía a Al-lah. Al-wali es aquel de cuyo destino se ha encargado Al-lah, y Él le proporcionará el cuidado en su honestidad. Al-lah se encarga de los virtuosos. Al-lah ama y defiende a los creyentes. Awlia Al-lah son de dos tipos: Primero, los aventajados más cercanos. Segundo, los compañeros de la derecha [serán quienes reciban el registro de sus obras con la mano derecha] (ashab al-yamin). Los piadosos: los compañeros de la derecha [serán quienes reciban el registro de sus obras con la mano derecha] (ashab al-yamin) son los que están cerca de Al-lah, el Altísimo, a través del cumplimiento de las obligaciones. Hacen lo que Al-lah ha ordenado realizar. Son lo que abandonan lo que Al-lah ha prohibido. Son los que no están desviados por los deseos mundanos. En cuanto a los aventajados más cercanos, son los que están próximos a Al-lah gracias al cumplimiento de aquellas cosas que no son obligatorias, pero sí recomendables. Son los que obran conforme a las obligaciones y las cosas recomendables. Son lo que abandonan y se alejan de las cosas ilícitas y también de las desaconsejables. Awlia Al-lah no están exentos de cometer pecados ni tampoco predicen el futuro. Ellos no llaman a la gente para halagarlos o a que las persona mal gasten sus riquezas en obedecerlos. Quien realiza o recomienda este tipo de prácticas no es wali de Al-lah, sino que es un mentiroso que sigue los deseos de Satán.
Türkçe Evliya, Arapça ''veli'' kelimesinin çoğuludur. Veli kelimesi ise İslâma göre farz ve nafile ibadetlerle Allah Teâlâ'ya yakınlaşmayı içeren iman ve takva vasıflarını bir arada barındıran, bununla beraber Allah'ın emirlerini bilen, bildikleriyle de amel eden kimsedir. Akidesi saf ve amelleri doğru olan kimse Allah Teâlâ'nın velisidir. Kul imanı ve takvası oranında Allah Teâlâ'nın velisi olur. Aynı şekilde veli, işini Allah'a bırakan, kendi ıslahı için yalnızca O'nun yardımına başvuran kimsedir. Çünkü Allah salihlerle ilgilenir, Mü'minleri sever ve onları korur. Allah'ın velileri ikiye ayrılır: 1- Önde gelen yakınlaştırılmışlar. 2- Sağ ashabı orta yollular. Önde gelen yakınlaştırılmışlar, farzlardan sonra nafile amellerle Allah Teâlâ'ya yakınlaşan, farzları ve müstehap amelleri yerine getiren, haramları ve münker işleri terk eden kimselerdir. Sağ ashabı ise, farz amellerle Allah'a yakınlaşan, Allah'ın kendilerine farz kıldıklarını yerine getiren, haram kıldıklarını da terk eden ve müstehap amelleri yüklenmeyen, yararsız mubah işlerden de geri durmayan iyilik sahibi kimselerdir. Velâyet, kulun imanına ve takvasına göre farklılık gösterir. Dolayısıyla her Mü'minin Allah'ın velîliğinden, sevgisinden ve yakınlığından bir payı vardır. Fakat bu pay, Allah'a yaklaştığı bedeni ve kalbî salih amellere göre değişir. Bu nedenle kendisine zulmeden kimseler -ki o, günahkâr Mü'mindir- imanı ve salih amelleri ölçüsünde velilikten bir nasibi vardır. Allah'ın velileri hatasız değildirler ve gaybı da bilmezler. Aynı şekilde yaratma ve rızık üzerinde tasarrufta bulunmaya güçleri de yetmez. İnsanları kendilerini yüceltmeye çağırmazlar, kendileri için para ve hediye infakını talep etmezler. Bunları yapan kimse, Allah'ın velisi değil, bilâkis Şeytan'ın velisi olan bir yalancı ve iftiracıdır. Bu durum, velilik konusunda bozuk anlayışlardan ve yaygın hatalardan biridir. Bu bozuk anlayışlardan bazıları da şunlardır: 1- Peygamberler ve salihlerden olan Allah'ın velileri hakkında haddi aşarak, peygamberlere Allah'ın vasıflarından bir vasıf vermek, salih kimseler hakkında, aşırıya kaçmak, üzerlerine kabirler inşa etmek ve onların hatasız olduğunu iddia etmek vb. davranışlar. 2- Pek çok insanın, bir kulun olağanüstü bir mucize göstermedikçe veli olmadığına inanması. 3- Veliliği haramları işlemeye ve farzları terk etmeye vesile kılmak. Veli olan kimsenin kulluk vazifelerinin düştüğü bir mertebeye ulaştığına inanmak. Bu sapıklıktır. Velilik makamı, sahibine haramları işleme veya farzları terk etmeyi meşru kılmaz. 4- Bazı kimselerin velilik mertebesinin sadece belirli kişilerle mahsus olduğuna dair inancı. Bunun doğrusu ise velilik, kişi, yer ve zamanla sınırlı olmayan her takvalı Mü'min kulun sahip olduğu bir din mertebesi olduğudur. 5- Bazı kimselerin veliler hakkında, “Allah'ın ashabı” veya “Allah'ın halkı” tabirlerini kullanması. Oysa bu tür isimlendirmeleri destekleyecek hiçbir delil yoktur. Sufiler, evliyalar hakkında çok çeşitli inanışlara sahiptirler. Onlardan bazıları veli olan kimseleri peygamberden daha üstün sayarlar. Kimisi de veli olan kimseleri, yaratması, rızıklandırması, diriltip öldürmesi, evreni yönetmesi gibi tüm sıfatlarında Allah'a ortak/ eş tutarlar. Onlar velileri, gavslar, kutuplar, abdallar ve soylular gibi taksimatlara ayırmışlardır. Bu taksimat ahalisi Hira Mağarası'nda her gece bir mecliste toplanarak Allah'ın takdiratına göz atarlar. Bazıları böyle inanmıyor olsa da ister yaşamlarında, ister ölümlerinden sonra olsun, onları Rableriyle kendileri arasında aracı tutarlar. Ehli sünnet, peygamberler -salât ve selâm üzerlerine olsun- dışında hiç kimsenin hatasız olduğuna itikat etmez. Sûfîler ise hatasız olmayı veliliğe şart koşarlar. Onlardan bir kısmı da, kusur veya hataya düşen kimselerin veliliğini tamamen inkâr eder.
اردو اولیاء، ولی کی جمع ہے۔ شریعت کی نظر میں ولی ایسا شخص ہوا کرتا ہے، جس کے اندر دو اوصاف، ایمان اور وہ تقوی جو فرائض و نوافل کے اہتمام کے ذریعے اللہ تعالی کا تقرب حاصل کرا سکے پائے جائیں، ساتھ ہی وہ اللہ تعالی کے احکام سے آگاہ ہو اور ان پر عمل بھی کرتا ہو۔ اس طرح، جس شخص کا عقیدہ صاف شفاف اور عمل درست ہو، وہ اللہ کا ولی ہے۔ یاد رہے کہ بندے کو اپنے ایمان اور تقوے کے اعتبار سے اللہ کی ولایت حاصل ہوتی ہے۔ اسی طرح ولی ایسا خوش نصیب ہے کہ اللہ اس کا ہر کام بناتا ہے اور اس کی صلاح و فلاح کے پیش نظر اس پر خاص توجہ فرماتا ہے، کیوں کہ اللہ اپنے صالح بندوں کے کام بناتا ہے، مؤمنوں سے محبت رکھتا ہے اور انھیں ہر برائی سے بچاتا ہے۔
اللہ کے اولیا کی دو قسمیں ہیں:
1- سابقین مقربین۔
2- اصحاب یمین۔
سابقین مقربین وہ لوگ ہیں، جو تمام فرائض کو تو ادا کرتے ہی ہیں، ساتھ ہی نوافل کا اہتمام کرکے اللہ کا تقرب حاصل کرتے ہیں۔ یعنی واجبات و مستحبات کو اہتمام کے ساتھ ادا کرتے اور محرمات و مکروہات سے اجتناب کرتے ہیں۔
اصحاب یمین وہ نیکوکار لوگ ہیں، جو فرائض ادا کرکے اللہ تعالی کا قرب حاصل کرتے ہیں، اللہ کے واجب کردہ کاموں کو بجا لاتے ہیں اور اس کی حرام کردہ اشیا سے دور رہتے ہیں، لیکن اپنے آپ کو مندوبات کا مکلف نہیں کرتے اور غیر ضروری مباح کاموں سے اجتناب بھی نہیں کرتے۔
یاد رہے کہ بندے کے ایمان و تقوے کے اعتبار سے ولایت کے درجات میں تفاوت ہوتا ہے۔ ویسے تو ہر مؤمن کو اللہ تعالی کی ولایت، محبت اور قربت کا کچھ حصہ ملا ہوتا ہے، لیکن اس نصیبے میں اللہ تعالی کا تقرب جن نیک بدنی اور قلبی اعمال سے حاصل ہوتا ہے، ان کے اعتبار سے کمی بیشی ہو جاتی ہے۔ اتنا ہی نہیں، بلکہ اپنے نفس پر ظلم کرنے والے یعنی گناہ گار مؤمن کو بھی اس کے ایمان اور اعمال صالحہ کے بقدر اللہ تعالی کی ولایت حاصل رہتی ہے۔
اللہ کے اولیا نہ معصوم ہوتے ہیں، نہ غیب داں، نہ ان کو خلقت کے رزق میں ذرا بھی تصرف کرنے کا اختیار حاصل ہوتا ہے، نہ وہ لوگوں سے اپنی تعظیم بجا لانے کا مطالبہ کرتے ہیں اور نہ ہی ان سے اموال و عطیات کے طلب گار ہوتے ہیں۔ جو بھی اس طرح کا کوئی کام کرتا ہے وہ اللہ کا ولی نہیں ہوتا، بلکہ وہ جھوٹا، افترا پرداز اور شیطان کا ولی ہوتا ہے۔ یہ امور ولایت کے باب کی مشہور غلطیاں اور فاسد و باطل خیالات ہیں۔ ان کے علاوہ اور بھی باطل خیالات و افکار ہیں، جو اس باب میں مشہور و معروف ہیں، جیسے:
1- انبیاء اللہ جیسے انبیا و صالحین کے بارے میں غلو کرنا، جیسے اللہ تعالی کی خصوصیات میں سے کسی خاصیت کو انبیا سے جوڑ دینا، اسی طرح صالحین کے بارے میں غلو کرتے ہوئے ان کے مزارات تعمیر کرنا اور ان کی عصمت کا دعوی کرنا وغیرہ۔
2- بہت سارے لوگوں کا یہ سوچنا کہ کوئی بندہ اس وقت تک اللہ کا ولی نہیں ہو سکتا، جب تک کہ وہ کوئی کرامت و کرشمہ نہ دکھا دے۔
3- ولایت کو سیڑھی بناکر حرام کام کرنے اور واحبات کو ترک کرنے کی اجازت حاصل کر لینا اور یہ اعتقاد رکھنا کہ اولیا اس مرتبت تک پہنچ جاتے ہیں جہاں ان سے شرعی تکالیف ساقط ہو جاتی ہیں۔ دراصل یہ کھلی گمراہی ہے۔ ولایت ولی کے لیے نہ حرام کاموں کو جائز کروا سکتی ہے اور نہ ہی واجبات کو ترک کرنے کی اجازت دلا سکتی ہے۔
4- بعض لوگ یہ اعتقاد رکھتے ہیں کہ ولایت کچھ ہی لوگوں تک محدود ہے، جب کہ صحیح بات یہ ہے کہ ولایت ایک دینی مرتبہ ہے، جسے ہر متقی بندۂ مؤمن حاصل کر سکتا ہے۔ وہ خاص اشخاص، خاص جگہوں اور خاص زمانوں کے ساتھ مخصوص نہیں ہے۔
5- بعض لوگ اولیاء اللہ پر 'اللہ والے' اور 'اللہ کے خاص' لوگ جیسے ناموں کا اطلاق بھی کرتے ہیں، حالاں کہ ان ناموں کی صحت پر کوئی دلیل موجود نہیں ہے۔
صوفیا اولیا کے بارے میں مختلف قسم کا عقیدہ رکھتے ہیں۔ کوئی نبی پر ولی کو فضیلت دیتا ہے، کوئی ولی کو تمام تر صفات الہیہ میں اللہ کا ہم سر گردانتا ہے اور کہتا ہے کہ ولی پیدا کرتا ہے، رزق دیتا ہے، زندہ کرتا ہے، مارتا ہے، کائنات میں تصرف کرتا ہے اور ولایت تقسیم کرنے کا حق و اختیار بھی رکھتا ہے۔ چناں چہ، ان کے باطل عقیدہ کے مطابق بے شمار غوث، اقطاب، ابدال اور خواجگان غار حرا میں واقع اپنے دیوان پر ہر شب جمع ہوتے اور تقدیروں پرنظر کرتے ہیں۔ تاہم بہت سارے صوفیا ایسے بھی ہیں، جو ایسے عقائد کے حامل نہیں ہوتے ہیں، مگر ان کو اپنے اور اللہ کے درمیان وسیلہ ضرور مانتے ہیں، چاہے ان کی زندگی میں ہو یا ان کے مرنے کے بعد۔
اہل سنت، انبیا کے علاوہ کسی کو بھی عصمت کی صفت سے متصف نہیں کرتے ہیں، جب کہ صوفیا عصمت کو ولایت کی شرط مانتے ہیں۔ ان کے اندر ایسے لوگ بھی ہیں، جو گناہ و خطا میں واقع ہو جانے کی صورت میں ولایت کی کلی نفی کر دیتے ہیں۔
Indonesia Al-Auliyā` bentuk jamak dari kata "waliy". Al-Waliy (wali) menurut syariat adalah orang yang dalam dirinya berkumpul dua sifat, yakni iman dan takwa yang mengandung upaya mendekatkan diri kepada Allah -Subḥānahu wa Ta'ālā- dengan amal-amal wajib dan sunah, disertai pengetahuan terhadap perintah Allah -Ta'ālā- dan mengamalkan apa yang diketahuinya. Orang yang akidahnya jernih dan amalnya benar, ia adalah wali Allah. Sebesar apa keimanan dan ketakwaan seorang hamba, maka sebesar itu pula tingkat kewaliannya kepada Allah -Ta'ālā-. Selain itu, wali adalah orang yang perkaranya diurus oleh Allah dan Allah mengistimewakannya dengan perhatian untuk kebaikannya; karena Allah mencintai orang-orang saleh, mencintai orang-orang mukmin dan membela mereka.
Wali-wali Allah ada dua macam:
1. Orang-orang terdepan yang didekatkan (kepada Allah).
2. Golongan kanan yang sedang-sedang dalam beramal.
Orang-orang terdepan yang didekatkan adalah orang-orang yang mendekatkan diri kepada Allah -Ta’ālā- dengan amal-amal sunah setelah melaksanakan amal-amal wajib. Mereka ini menjalankan yang wajib dan yang sunah, serta meninggalkan yang haram dan yang makruh. Sedangkan golongan kanan adalah al-abrār (orang-orang berbakti) yang mendekatkan diri kepada Allah -Ta'ālā- dengan amal-amal wajib; mereka mengerjakan apa yang diwajibkan Allah kepada mereka dan meninggalkan apa yang Allah haramkan. Mereka tidak membebani diri dengan ibadah-ibadah sunah, tidak pula menahan diri dari hal-hal mubah yang berlebihan.
Tingkat kewalian berbeda-beda sesuai kadar keimanan hamba dan ketakwaannya. Setiap orang beriman memiliki bagian dari perwalian Allah, kecintaan, dan kedekatan-Nya. Akan tetapi bagian ini berbeda-beda sesuai amal saleh raga dan hati yang digunakan untuk mendekatkan diri kepada Allah. Berdasarkan pengertian ini, orang yang menzalimi dirinya, yakni orang beriman yang melakukan kemaksiatan, memiliki bagian kewalian sebesar keimanan dan amal-amal salehnya.
Wali-wali Allah bukan orang-orang yang maksum dari dosa dan tidak pula mengetahui perkara gaib. Mereka tidak memiliki kemampuan untuk mengatur makhluk dan rezeki, dan tidak menyeru manusia untuk mengagungkan mereka atau menyalurkan sebagian harta atau pemberian kepada mereka. Orang yang melakukan seperti itu bukan wali Allah, tetapi pembohong dan pendusta, serta termasuk wali-wali setan. Ini termasuk pemahaman yang rusak dan kesalahan yang banyak terjadi dalam pembahasan tentang wali. Juga di antaranya:
1- Sikap guluw (berlebihan) kepada wali-wali Allah dari kalangan nabi dan orang-orang saleh. Seperti memberikan sebagian keistimewaan Allah -Ta'ālā- kepada para nabi. Juga seperti sikap guluw kepada orang-orang saleh, membangun bangunan di atas kubur mereka, mengklaim mereka maksum, dan semisalnya.
2- Keyakinan banyak orang bahwa seorang hamba tidak akan menjadi wali kecuali bila dia melakukan sesuatu yang luar dari kebiasaan.
3- Menjadikan klaim kewalian sebagai sarana untuk melakukan hal-hal haram dan meninggalkan yang wajib serta meyakini bahwa para wali telah sampai pada tingkatan gugurnya kewajiban dari diri mereka. Ini termasuk kesesatan. Kewalian tidak melegalkan bagi pemiliknya untuk melakukan perbuatan melanggar yang haram dan meninggalkan yang wajib.
4- Keyakinan sebagian orang bahwa kewalian terbatas pada orang-orang tertentu. Yang benar, kewalian adalah tingkatan dalam agama yang bisa terwujud pada semua hamba mukmin yang bertakwa. Tidak khusus pada sebagian orang, sebagian tempat, maupun sebagian waktu.
5- Penyebutan para wali Allah dengan istilah "teman-teman Allah" atau "orang-orang Allah"; tidak memiliki dalil yang sahih.
Orang-orang sufi memiliki berbagai macam keyakinan seputar wali. Sebagian mereka lebih mengutamakannya di atas nabi. Sebagian menjadikannya setara dengan Allah dalam semua sifatnya; bahwa dia bisa menciptakan dan memberi rezeki, menghidupkan dan mematikan, dan bertindak di alas semesta. Mereka memiliki berbagai macam pembagian wali; ada gauṡ, aqṭāb, abdāl, dan nujabā`. Yaitu mereka berkumpul di tempat administrasi mereka di Gua Hira setiap malam untuk mengurus berbagai takdir makhluk. Di antara mereka ada yang tidak meyakini yang demikian itu, tetapi menjadikan mereka sebagai perantara (wasilah) antara diri mereka dengan Rabb mereka, baik di masa hidup mereka ataupun setelah mereka wafat.
Sedangkan Ahli Sunah tidak meyakini adanya kemaksuman bagi siapa pun kecuali bagi para nabi -'alaihimuṣ-ṣalātu was-salām-. Sementara orang-orang sufi menjadikan kemaksuman sebagai satu syarat bagi wali. Dan sebagian mereka ada yang membuang kewalian secara keseluruhan dari orang-orang yang jatuh dalam kekeliruan dan kesalahan.
Bosanski "El-evlija" je množina riječi "velijj", a "velijj" je u šerijatu onaj ko ima dva svojstva: vjerovanje i bogobojaznost koja obuhvata približavanje Allahu Uzvišenom putem obaveza i dobrovoljnih djela, a što je popraćeno znanjem o onome što je On naredio i provođenjem onoga što se saznalo. Onaj čije je vjerovanje čisto i čija su djela ispravna jeste Allahov evlija; od jačine vjerovanja i bogobojaznosti zavisi stepen evlije. Također, evlija je i onaj o kome se Allah brine i posebno vodi brigu o svemu što mu donosi dobro, jer Allah je Taj Koji vodi brigu o dobrim ljudima, voli vjernike i brani ih. Postoje dvije vrste Allahovih evlija: 1. veoma bliski Allahu i 2. umjereni. Veoma bliski su oni koji se Allahu približavaju, nakon farzova, i dobrovoljnim ibadetima. Oni čine i obavezne i pohvalne radnje, a ostavljaju zabranjena i pokuđena djela. Umjereni se približavaju Allahu čineći ono što je naređeno i kloneći se Njegovih zabrana, ne opterećavajući se previše pohvalnim djelima niti se ustručavaju korištenja onoga što je dozvoljeno u velikoj mjeri. Evlije se razlikuju shodno vjeri i bogobojaznosti. Svaki vjernik u jednoj mjeri je i evlija, i ima udio u Allahovoj ljubavi i blizini, ali taj se udio razlikuje shodno dobrim djelima, kako tjelesnim tako i srčanim kojima se približava Allahu. Tako da, onaj ko čini nepravdu prema sebi jeste vjernik koji griješi, i on je evlija shodno koliko dobrih djela čini. Allahove evlije nisu bezgrešni ljudi, niti poznaju duhovni svijet, nemaju snagu da upravljaju stvaranjem i opskrbom, ne pozivaju ljude da ih posebno cijenje ili da im udjeljuju svoje imetke i poklone. Onaj ko to čini nije Allahov evlija, nego je lažov i šejtanov prijatelj.
Русский С точки зрения Шариата приближённый Аллаха — это обладатель двух качеств — веры и богобоязненности, предполагающей приближение к Аллаху посредством совершения обязательного и дополнительного в религии, и при этом человек знает о велении Аллаха и осуществляет это знание на практике. У кого правильные убеждения и правильные деяния, тот приближённый Всевышнего Аллаха. Степень приближённости к Аллаху соответствует степени веры и богобоязненности человека. Также приближённый Аллаха — тот, о ком Аллах заботится в силу его праведности, потому что Аллах заботится о праведных и любит верующих и защищает их. Есть две категории приближённых Аллаха: 1) опередившие приближённые; 2) умеренные люди правой стороны. Опередившие приближённые — это приближающиеся к Аллаху посредством совершения дополнительного сверх обязательного, которые совершали как обязательное, так и желательное и оставляли запретное и нежелательное. А люди правой стороны — это благочестивые, приближающиеся к Аллаху посредством обязательного и делающие то, что Аллах возложил на них, и оставляющие то, что Аллах запретил, и при этом они не делают много желательного, а лишь воздерживаются от излишков дозволенного. Степень приближённости зависит от степени веры и богобоязненности. У каждого верующего есть доля приближённости к Аллаху и Его любви, однако доля эта отличается в соответствии с праведными деяниями тела и сердца, посредством которых приближаются к Аллаху. Исходя из этого, притеснивший самого себя, то есть грешащий верующий также имеет долю приближённости к Аллаху в соответствии со своей верой и благими делами. Приближённые Аллаха не являются непогрешимыми и не знают сокровенного, и они не могут распоряжаться творениями Аллаха и ведать уделом, и они не призывают людей возвеличивать их или давать им деньги и дары, и кто делает это, тот не является приближённым Аллаха — он лжец из числа приближённых шайтана. Это относится к распространённым ложным убеждениям относительно приближённых Аллаха, и к ним также относится следующее: 1) Чрезмерность и крайности в отношении приближённых Аллаха из числа пророков и праведных, как приписывание пророкам каких-то особенностей, присущих лишь Аллаху, крайности в отношении к праведным, возведение построек над их могилами, утверждение об их непогрешимости и тому подобное; 2) Вера многих людей в то, что приближённый Аллаха непременно должен являть чудеса; 3) Использование мнимой приближённости к Аллаху для совершения запретного и оставления обязательного и вера в то, что приближённые Аллаха достигают такой степени, когда с них снимаются религиозные обязанности. Это заблуждение. Приближённость к Аллаху не даёт человеку права совершать запретное и оставлять обязательное; 4) Вера некоторых в то, что приближёнными Аллаха являются лишь некоторые конкретные люди и больше никто ими стать не может. На самом деле это религиозная степень, которая есть у каждого богобоязненного верующего и не связана с определёнными личностями, местами или временами; 5) Называть приближённых Аллаха людьми Аллаха. Это название не имеет под собой никаких оснований. У суфиев есть определённые убеждения в отношении приближённых Аллаха. Некоторые считают, что приближённые Аллаха лучше пророков, некоторые и вовсе приравнивают приближённого Аллаха к Аллаху во всех качествах: мол, он и творит, и дарует удел, и даёт жизнь и умерщвляет, и распоряжается во вселенной. Они делят приближённых Аллаха на ранги. Есть гаус, актаб, абдаль, нуджаба, и они якобы собираются каждую ночь в пещере Хира в их «канцелярии» и смотрят в предопределённое. Некоторые не верят в это, однако всё равно используют их в качестве посредников между ними и Господом как при их жизни, так и после их смерти. Ахлю-с-Сунна не считают непогрешимыми никого, кроме пророков (мир им и благословение Аллаха), тогда как суфии делают непогрешимость непременным условием для приближённых Аллаха, и некоторые вообще не считают приближёнными Аллаха тех, кто оступился и совершил какой-то грех или ошибку.
Português Awliyá é plural de walí, e o walí na religião é aquele que une duas qualidades: Crença e temor que implica aproximar-se de ALLAH através de obrigações e atos voluntários, adicionando o fato de estar ciente dos mandamentos de ALLAH e praticante com o seu conteúdo, portanto aquele que tem uma crença certa e suas práticas são corretas, é classificado como aliado de ALLAH -o Altíssimo- e a aliança com ALLAH varia da crença e boa prática da pessoa. E o aliado é também aquele que ALLAH toma conta de seus assuntos e especifica-o com a Sua atenção, pois ALLAH proteje os piedosos e ama os crentes e defende-os. E os aliados de ALLAH dividem-se em duas partes: 1-Os dianteiros próximos. 2- Os companheiros da direita, os moderados. Os dianteiros próximos são aqueles que se aproximam de ALLAH com atos facultativos depois dos obrigatórios, praticam com os obrigatórios e os recomendáveis e abandonam o ilícito e o detestável. Quanto aos companheiros da direita, são os confortáveis, que se aproximam de ALLAH com atos obrigatórios, cumprem com aquilo que ALLAH tornou obrigatório e afastam-se do ilícito e não são asssíduos na prática do recomendável e nem abandonam o excesso do permitido. E a aliança varia da crença e temor de cada um, portanto todo crente tem partilha da aliança, amor de ALLAH e Sua aproximação, porém varia de acordo com a prática da boa ação física e espiritual, aquelas com a qual se aproxima de ALLAH, portanto o injusto consigo próprio "é aquele crente pecador", tem aliança conforme a sua crença e boas práticas. E os aliados de ALLAH não são impecáveis e nem conhecem o oculto e nem têm poder de intervir nos assuntos das criaturas e sustento, não convidam as pessoas a engrandecerem e nem desviam riquezas de pessoas e ofertas a elas, aquele que isso faz não pode ser classificado como aliado de ALLAH, mas sim mentiroso e amigo do satanás, e isso trata-se de um mal entendido no capítulo da lealdade, e faz parte disso também: 1- O exagero na personalidade dos profetas e piedosos, como atribui-los algo específico de ALLAH, e como o exagero na personalidade dos piedosos, construindo monumentos sobre suas sepulturas e coisas semelhantes. 2- A crença que muitos têm de que ninguém pode ser classificado como leal amigo de ALLAH até que faça algo inédito. 3- Usando esta lealdade para chegar até a prática do ilícito e abandono do obrigatório, e a crença de que os aliados chegaram a um patamar que não têm deveres (com ALLAH), e isso faz parte da perdição, pois, a leal aliança não permite a prática do ilícito e o abandono do obrigatório. 4- A crença de que a aliança é específica e afunelada para algumas pessoas, e o correto é: A aliança é um grau religioso e concretiza-se em todo crente temente e não é para pessoas, locais e tempos específicos. 5- O fato de alguns usarem o termo ''Os companheiros de ALLAH'' ou ''pessoas de ALLAH'' para os aliados de ALLAH, e não há argumento que substancie essa tese. E os Sufis têm variadas crenças no que tange os aliados de ALLAH, alguns deles dão preferência ao aliado em detrimento do profeta, e outros o igualam a ALLAH nas suas qualidades, atribuem-lhe a qualidade de criar e sustentar, dar a vida e tirá-la, e reger no mundo, e para eles há divisões nas alianças: Existe o Gauss, Aktáb, Abdál, Annujabáa, sendo que todos juntam-se na caverna de Hirá durante as noites e analisam assuntos dos destinos, e existem outros que não têm essas crenças, porém usam-os como intermediários diante de ALLAH, sejam eles ainda em vida ou após a morte. E o Ahl-As-sunnah não defendem que eles são impecáveis, pois isso vale para profetas -Que a paz e benção de ALLAH estejam com eles- em contrapartida os sufis fazem da impecabilidade uma condição da aliança, enquanto outros rejeitam por completo a aliança daquele que cometer um deslize ou pecado.
فارسی اولياء: جمع ولى است، و ولى در شريعت كسى است كه در وى دو صفت جمع شده باشد: ايمان و تقوى كه دربردارنده تقرب به الله متعال با انجام واجبات و مستحبات باشد، همراه با آگاهى داشتن از دستورات الله متعال و عمل كردن به آنچه كه از آن آگاه است، بنابراين هر كسى كه اعتقاد وى صاف و بى آلايش بود و عمل وى صحيح بود، وى جزء اولياء الله متعال مى باشد، و ولايت و نزديكى وى به الله متعال بحسب رتبه ى ايمان و تقواى اوست، و همچنين ولى كسى است كه الله متعال امور وى را بر عهده گرفته، و وى را مورد عنايت ويژه ى خويش؛ بخاطر نيكوكار بودنش قرار داده است؛ زيرا الله متعال خود امور نيكوكاران را بر عهده مى گيرد، و مؤمنان را دوست مى دارد و از آنان دفاع مى كند. و اولياء الله متعال دو نوع هستند: 1- مقربان پيشرو. 2- اصحاب "يمين" دست راست و ميانه رو. پس مقربان پيشرو: كسانى هستند كه با اداى مستحابات پس از واجبات خود را به الله متعال نزديک كرده اند، و واجبات و مستحبات را اداء كرده اند، و محرمات و مكروهات را ترک كرده اند. اما اصحاب "يمين" دست راست: كسانى هستند كه با اداى واجبات خود را به الله متعال نزديک كرده اند، و آنچه كه بر آنان واجب گرديده اداء مى كنند، و آنچه كه بر آنان حرام شده ترک مى كنند، و خود را مكلف به اداى مستحبات نمى كنند، و خود را از زياده روى در مباحات منع نمى كنند. و اولياء بودن بحسب ايمان بنده و تقواى خويش متفاوت است، زيرا هر مؤمنى سهمى از اولياء بودن الله متعال، محبت و نزديكى به او خواهد داشت، اما اين سهم بحسب اعمال نيک بدنى و قلبى كه وى به وسيله ى آنها خود را به الله نزديکتر مى كند متفاوت هستند، و بر اساس اين كسى كه بر نفس خويش ستم كرده - و او مؤمن گناهكار است - وى از اولياء بودن به مقدار ايمان و اعمال نيكش سهمى دارد. و اولياء الله متعال نه معصوم هستند و نه غيب مى دانند، و توانايى دخالت در خلقت و رزق را ندارند، و مردم را به تعظيم خود يا پرداخت چيزى از اموال و انعام آنان دعوت نمى كنند، و هر كسى اين كارها را انجام دهد ولى الله متعال نيست، بلكه دروغگوى بزرگ و از اولياء شيطان است، و اين از مفاهيم باطل و خطاهاى شايع در باب ولايت اولياء مى باشد، و همچنين برخى ديگر عبارتند از: 1- غلو كردن در اولياء الله از پيامبران و نيكوكاران، مانند: قرار دادن چيزى از ويژگى هاى الله متعال براى انبياء، و همچنين غلو كردن در نيكوكاران و بنيان نهادن بر سر آرامگاه هاى آنان و ادعاى معصوميت براى آنان و امثال آنهاست. 2- اعتقاد بسيارى از مردم به اينكه بنده نمى تواند از اولياء باشد تا چيز خارق العاده اى انجام دهد. 3- بوسيله اولياء بودن مى توان محرمات را انجام داد و واجبات را ترک كرد، و اعتقاد به اينكه اولياء به مرتبه اى رسيده اند كه تكاليف شرعى بر آنان ساقط شده است، و اين از گمراهى است؛ زيرا مقام اولياء بودن براى صاحبش انجام محرمات و ترک واجبات را حلال نمى گرداند. 4- اعتقاد برخى از مردم به اينكه مقام اولياء بودن منحصر به انسان هاى معينى است، اما صحيح آنست كه مقام اولياء بودن مرتبه اى دينى است كه شامل هر بنده مؤمن باتقوا مى شود، و مخصوص اشخاص، اماكن و زمانى معينى نيست. صوفى ها اعتقادات پراکنده اى در اولياء دارند، بطوريكه برخى از آنان ولى را بر نبى ترجيح مى دهند، و برخى ديگر ولى را در مرتبه ى مساوى با الله متعال در همه ى صفاتش قرار مى دهند، بگونه اى كه ولى مى تواند خلق كند و رزق بدهد، و مرده و زنده بگرداند، و در هستى تغييراتى ايجاد كند، و در نزد آنان مقام اولياء بودن داراى تقسيماتى است كه عبارتند از: "غوث، اقطاب، ابدال، نجباء"، و آنان هر شب در ديوانى كه مخصوص آنهاست در غار حراء جمع مى شوند و تقديرات را بررسى مى كنند، و برخى ديگر اين اعتقاد را ندارند اما آنان را بين مردم و بين پروردگارشان شفاعت گر قرار مى دهند، چه در حال حياتشان و چه بعد از مرگشان باشد. و اهل سنت و جماعت معصوم بودن كسى غير از پيامبران - عليهم السلام - قبول ندارند، و اين در حاليست كه صوفى ها معصوم بودن را شرطى براى ولى مى دانند، و برخى ديگر مقام اولياء بودن را براى كسى كه دچار اشتباه و گناه مى شود، رد مى كنند.
हिन्दी औलिया : 'वली' का बहुवचन है। शरीयत में वली उसे कहा जाता है, जिसके अंदर दो गुण पाए जाएँ। एक ईमान और दूसरा तक़वा। तक़वा के अंदर अल्लाह की निकटता प्राप्त करने के लिए फ़र्ज़ तथा नफ़्ल इबादतों की पाबंदी करना शामिल है। साथ ही, यह भी ज़रूरी है कि वह अल्लाह के आदेश का ज्ञान रखता हो और जानी हुई बातों पर अमल भी करता हो। अतः, जिसका अक़ीदा (आस्था) और अमल दोनों सही हों, वह अल्लाह का वली है। साथ ही, उसे अपने ईमान और तक़वा के अनुसार ही विलायत प्राप्त होगी। दूसरे शब्दों में हम यह भी कह सकते हैं कि वली वह है, जिसके सदाचार के कारण, अल्लाह उसकी सारी ज़िम्मेवारियाँ अपने ऊपर ले ले और उसका विशेष ध्यान रखे; क्योंकि अल्लाह सदाचारियों की ज़िम्मवारी स्वयं ले लेता है तथा ईमान वालों से प्रेम रखता है और उनकी सुरक्षा करता है।
औलिया के दो प्रकार हैं :
1- वह अग्रगामी, जिन्हें अल्लाह की निकटता प्राप्त होगी।
2- मध्यमार्गी दाएँ वाले।
अल्लाह की निकटता प्राप्त कर लेने वाले अग्रगामी से मुराद वह लोग हैं, जो फ़र्ज़ इबादतों के साथ-साथ नफ़्ल इबादतें भी करते हैं और हराम तथा मकरूह (नापसंदीदा या संदेहात्मक) वस्तुओं से दूर रहते हैं।
जहाँ तक दाएँ वाले वलियों की बात है, तो उनसे मुराद ऐसे नेक लोग हैं, जो फ़र्ज़ इबादतों की पाबंदी करते हैं और हराम चीज़ों से बचते हैं। मगर नफ़्ल इबादतें नहीं करते और ग़ैरज़रूरी हलाल चीज़ों से भी नहीं बचते।
विलायत की, बंदे के ईमान और तक़वे के अनुसार, अलग-अलग श्रेणियाँ होती हैं। अतएव, हर मोमिन को अल्लाह की विलायत, प्रेम और निकटता का कुछ भाग प्राप्त होता है। लेकिन इसमें, बंदे के द्वारा किए गए अल्लाह की निकटता प्राप्ति के कार्यों के अनुसार कमी-बेशी होती है। इस बुनियाद पर कहा जा सकता है कि एक गुनाहगार मोमिन को भी अपने ईमान और सदाचार के अनुरूप विलायत प्राप्त होती है।
औलिया न तो मासूम होते हैं, न ग़ैब (परोक्ष) का ज्ञान रखते हैं, न कुछ पैदा कर सकते हैं, न रोज़ी दे सकते हैं, न लोगों से सम्मान माँगते हैं और न धन तथा दान की माँग करते हैं। किसी ने यदि ऐसा किया, तो वह अल्लाह का वली नहीं, बल्कि झूठा, ढोंगी और शैतान का मित्र है। विलायत के विषय में इस तरह की भ्रांतियाँ आम हैं। कुछ अन्य भ्रांतियाँ इस प्रकार हैं :
1- अल्लाह के वलियों जैसे नबियों और सदाचारी बंदों के बारे में अतिशयोक्ति। उदाहरणस्वरूप, नबियों को अल्लाह का कोई गुण प्रदान कर देना, सदाचारी बंदों के बारे में अतिशयोक्ति करना, उनकी क़ब्रों के ऊपर भवन निर्माण करना और उनके मासूम होने का अक़ीदा (आस्था) रखना आदि।
2- बहुत-से लोगों का यह अक़ीदा कि कोई व्यक्ति उस समय तक वली नहीं हो सकता, जब तक वह कोई चमत्कार न दिखाए।
3- विलायत को हराम कार्य में संलिप्तता और फ़र्ज़ चीज़ों को छोड़ने का औज़ार बना लेना और यह मानना कि औलिया को अल्लाह के निकट ऐसा स्थान प्राप्त हो जाता है कि फिर उसके बाद धर्म-कर्म की ज़िम्मेवारियों की पाबंदी की अनिवार्यता समाप्त हो जाती है। जबकि यह एक ग़लत धारणा है, क्योंकि विलायत न हराम काम करने की अनुमति देती है, न वाजिब छोड़ने की।
4- कुछ लोग यह मानते हैं कि वली कुछ खास लोग ही हो सकते हैं। जबकि यह भी एक ग़लत धारणा है। सही बात यह है कि विलायत एक धर्मयुक्त सम्मान है, जो हर सदाचारी मोमिन को प्राप्त होता है। यह व्यक्ति विशेष, स्थान और समय के बंधनों से ऊपर है।
5- कुछ लोग औलिया को "أصحاب الله" तथा "ناس الله" यानी अल्लाह वाले तथा अल्लाह के लोग का नाम देते हैं, जबकि इस तरह के नाम देने का कोई औचित्य नहीं है।
सूफ़ियों (वैरागियों) के अंदर औलिया के बारे में और भी कई धारणाएँ पाईं जाती हैं। कुछ लोग वली को नबी से उत्तम मानते हैं तो कुछ लोगों के अनुसार, औलिया अल्लाह जैसे ही गुण रखते हैं। अतः, उनके अनुसार, वे पैदा करते हैं, रोज़ी देते हैं, जीवन देते हैं, मारते हैं और दुनिया चलाते हैं। वे औलिया को कई श्रेणियों में बाँटते भी हैं। अतएव, कोई ग़ौस है, कोई क़ुतुब है, कुछ अबदाल कहलाते हैं और कुछ नजीब। उनके अनुसार, वे हर रात ग़ार-ए-हिरा में एक दीवान (सभा) में एकत्र होते हैं और तक़दीरों को देखते हैं। कुछ सूफ़ी इस तरह का अक़ीदा नहीं भी रखते, लेकिन वे उनको अपने और अल्लाह के बीच एक माध्यम के रूप में मानते हैं, चाहे उनके जीवनकाल में हो या मरने के बाद।
अह्ले सुन्नत, नबियों के अतिरिक्त किसी को मासूम नहीं मानते, जबकि सूफ़ियों के यहाँ वली के लिए मासूम होना शर्त है। बल्कि उनमें से कुछ लोग तो किसी त्रुटि के शिकार होने वाले के अंदर विलायत का पूरे तौर पर इनकार करते हैं।
മലയാളം വലിയ്യ് എന്ന പദത്തിൻ്റെ ബഹുവചനമാണ് ഔലിയാഅ്. ഇസ്ലാമിൽ വലിയ്യ് എന്നു പറയാവുന്നത് രണ്ട് ഗുണങ്ങൾ ഒരുമിച്ചു ചേർന്ന വ്യക്തിക്കാണ്. അല്ലാഹുവിലേക്ക് അടുപ്പിക്കുന്ന തരത്തിൽ നിർബന്ധകർമ്മങ്ങളും സുന്നത്തും പ്രവർത്തിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്ന ഈമാനും (വിശ്വാസം) തഖ്വയും (ധർമ്മനിഷ്ഠ) ഒന്നാമത്തെ വിശേഷണമാണ്. അതോടൊപ്പം അല്ലാഹുവിൻ്റെ ദീനിൽ വിജ്ഞാനവും, നേടിയ വിജ്ഞാനത്തിനോട് യോജിക്കുന്ന പ്രവർത്തനവും ഉണ്ടായിരിക്കണം എന്നത് രണ്ടാമത്തെ വിശേഷണവും. അപ്പോൾ ആരുടെയെങ്കിലും വിശ്വാസം പരിശുദ്ധമാവുകയും, അവൻ്റെ പ്രവർത്തനം നേരാംവണ്ണമാവുകയും ചെയ്തുവെങ്കിൽ അവൻ അല്ലാഹുവിൻ്റെ വലിയ്യാണ്. ഓരോരുത്തരുടെയും വിശ്വാസത്തിൻ്റെയും ധർമ്മനിഷ്ഠയുടെയും വർദ്ധനവ് അനുസരിച്ച് അല്ലാഹുവിനോടുള്ള അവൻ്റെ വിലായത്തും (അടുപ്പം) വർദ്ധിക്കുന്നതാണ്. അല്ലാഹുവിൻ്റെ വലിയ്യായ ഒരു വ്യക്തിയുടെ കാര്യങ്ങൾ അല്ലാഹു ഏറ്റെടുത്തിരിക്കുന്നു; അയാളിലെ നന്മകൾ കാരണത്താൽ അല്ലാഹു അവൻ്റെ കാര്യം ഏറ്റെടുക്കുകയും പരിഗണിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ്. കാരണം അല്ലാഹു സച്ചരിതരായ ജനങ്ങളെ ഏറ്റെടുക്കുകയും, അവനിൽ വിശ്വസിച്ചവരെ സ്നേഹിക്കുകയും, അവർക്ക് വേണ്ടി പ്രതിരോധം തീർക്കുകയും ചെയ്യുന്നവനാണ്. അല്ലാഹുവിൻ്റെ ഔലിയാക്കൾ രണ്ട് രൂപത്തിലുണ്ട്. 1- അല്ലാഹുവിലേക്ക് സാമീപ്യം നേടിയ, ധാരാളം മുൻകടന്നവർ. നിർബന്ധമായ വാജിബുകൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നതിനൊപ്പം ഐഛികമായ സുന്നത്തുകളും പ്രാവർത്തികമാക്കിയവരാണ് ഇവർ. നിഷിദ്ധവൃത്തികളായ ഹറാമുകൾ ഉപേക്ഷിച്ചതിനൊപ്പം അവർ വെറുക്കപ്പെട്ട മക്രൂഹായ കാര്യങ്ങളും ഉപേക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. 2- (നിർബന്ധകാര്യങ്ങൾ നിർവ്വഹിച്ചു കൊണ്ട്) മിതത്വം പാലിച്ച, വലതുപക്ഷക്കാർ. നിർബന്ധകർമ്മങ്ങൾ നിർവ്വഹിക്കുമെങ്കിലും ഐഛികമായ കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാൻ കാര്യമായി പരിശ്രമിക്കാത്ത, നിഷിദ്ധങ്ങൾ പൂർണ്ണമായി വെടിഞ്ഞെങ്കിലും ഒഴിവാക്കുന്നത് നല്ലതായ കാര്യങ്ങൾ ഉപേക്ഷിക്കുന്നതിനും അനുവദിക്കപ്പെട്ടവ അധികരിപ്പിക്കുന്നതിനും പ്രത്യേക ശ്രദ്ധ പുലർത്താത്തവരാണ് ഇവർ. അതായത് അല്ലാഹു നിർബന്ധമാക്കിയ കാര്യങ്ങൾ അവർ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഓരോ വ്യക്തിയുടെയും വിശ്വാസത്തിൻ്റെയും ധർമ്മനിഷ്ഠയുടെയും തോതനുസരിച്ച് അയാളുടെ അല്ലാഹുമായുള്ള അടുപ്പം -വിലായത്ത്- വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതാണ്. അല്ലാഹുവിൽ വിശ്വസിച്ച എല്ലാ മുഅ്മിനീങ്ങൾക്കും അല്ലാഹുവിൻ്റെ വിലായത്തിൽ (സ്നേഹവും അടുപ്പവും) നിന്ന് ഒരു പങ്കുണ്ട്. എന്നാൽ അല്ലാഹുവിലേക്ക് അടുപ്പിക്കുന്ന ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആരാധനാകർമ്മങ്ങൾ അധികരിപ്പിക്കുന്നതിന് അനുസരിച്ച് അവൻ്റെ വിലായത്തിൻ്റെ പങ്ക് വർദ്ധിക്കുന്നതാണ്. ഇത്രയും പറഞ്ഞതിൽ നിന്ന് സ്വന്തത്തോട് അതിക്രമം പ്രവർത്തിച്ച -ചില തിന്മകളെല്ലാം പ്രവർത്തിച്ച മുസ്ലിമായ വ്യക്തിക്കും- അവൻ്റെ വിശ്വാസത്തിൻ്റെയും സൽകർമ്മങ്ങളുടെയും തോതനുസരിച്ച് അല്ലാഹുവിൻ്റെ വിലായത്ത് ഉണ്ടായിരിക്കുന്നതാണ്. അല്ലാഹുവിൻ്റെ ഔലിയാക്കൾ എന്നു പറയുന്നവർ തെറ്റുകൾ പറ്റാത്തവരോ, അദൃശ്യകാര്യങ്ങൾ അറിയുന്നവരോ അല്ല. സൃഷ്ടിപ്പിലോ ഉപജീവനത്തിലോ തങ്ങളുടെ ഉദ്ദേശപ്രകാരം മാറ്റങ്ങൾ വരുത്താൻ കഴിയുന്നവരുമല്ല അവർ. തങ്ങളെ ആദരിക്കണമെന്നോ, തങ്ങൾ സമ്പത്തും സമ്മാനങ്ങളും നൽകണമെന്നോ അവർ ജനങ്ങളോട് പറയുകയില്ല. അങ്ങനെ ചെയ്യുന്ന ആരെങ്കിലുമുണ്ടെങ്കിൽ അവൻ അല്ലാഹുവിൻ്റെ വലിയ്യല്ല എന്ന് മനസ്സിലാക്കുക. മറിച്ച് തനിച്ച കള്ളനും, പിശാചിൻ്റെ കൂട്ടാളികളിൽ പെട്ട, ശ്വൈത്വാൻ്റെ ഔലിയാക്കന്മാരുമാണവർ. ഔലിയാക്കളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ ധാരാളമായി പരന്നിട്ടുള്ള തെറ്റായ ധാരണകളിലൊന്നാണിത്. ഔലിയാക്കന്മാരെ കുറിച്ചുള്ള ഇത്തരം തെറ്റായ ധാരണകൾ ധാരാളമുണ്ട്. അവയിൽ ചിലത് താഴെ പറയാം: 1- നബിമാരിലും സ്വാലിഹീങ്ങളിലും പെട്ട ഔലിയാക്കളുടെ വിഷയത്തിൽ സംഭവിക്കുന്ന അതിരുകവിച്ചിൽ; അല്ലാഹുവിൻ്റെ പ്രത്യേകതകളിൽ പെട്ട ചില കാര്യങ്ങൾ വരെ ജനങ്ങളിൽ ചിലർ നബിമാർക്കും മറ്റും ചേർത്തിവെച്ചു കൊടുക്കുന്നത് കാണാം. സ്വാലിഹീങ്ങളായ ജനങ്ങളുടെ കാര്യത്തിലും ഇതു പോലെ അതിരുകവിയുകയും, അവരുടെ ഖബറുകൾക്ക് മീതെ കെട്ടിപ്പടുക്കുകയും, അവർക്ക് തെറ്റുപറ്റുകയില്ല എന്ന് വാദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതെല്ലാം ഇതിൻ്റെ ഭാഗമാണ്. 2- സാധാരണ ജനങ്ങൾക്കൊന്നും സാധ്യമല്ലാത്ത അത്ഭുതപ്രവൃത്തികൾ കാണിക്കുന്നത് വരെ ഒരാൾ വലിയ്യാവുകയില്ല എന്ന ചിന്ത. 3- വിലായത്തിൻ്റെ പേരിൽ ഹറാമുകൾ പ്രവർത്തിക്കുകയും, നിർബന്ധമായ വാജിബുകൾ ഉപേക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യൽ. ഔലിയാക്കൾ എന്നാൽ അവർ പ്രത്യേക പദവി നൽകപ്പെട്ടവരാണെന്നും, അവർക്ക് മേൽ മതനിയമങ്ങൾ ബാധകമല്ലെന്നും വിശ്വസിക്കുന്നത് തനിച്ച വഴികേടാണ്. ഒരാൾ വലിയ്യാണ് എന്നത് ഹറാമുകൾ പ്രവർത്തിക്കാനോ, വാജിബുകൾ ഉപേക്ഷിക്കാനോ ഒരാൾക്കും അനുമതി നൽകുന്നില്ല. 4- വലിയ്യാവുക എന്നത് ചില പ്രത്യേകം ആളുകൾക്ക് മാത്രം സാധിക്കുന്നതാണെന്ന വിശ്വാസം. യഥാർത്ഥത്തിൽ അല്ലാഹുവിൽ വിശ്വസിച്ച, തഖ്'വ പുലർത്തി ജീവിക്കുന്ന എല്ലാവർക്കും നേടിയെടുക്കാൻ കഴിയുന്ന പദവിയാണത്. അത് ഏതെങ്കിലും പ്രത്യേക വ്യക്തികൾക്കോ, പ്രത്യേക നാട്ടുകാർക്കോ, കാലക്കാർക്കോ മാത്രം ലഭിക്കുന്ന കാര്യമല്ല. 5- ഔലിയാക്കളെ കുറിച്ച് 'അല്ലാഹുവിൻ്റെ അസ്വ് ഹാബുകൾ (അനുചരന്മാർ/സഹചാരികൾ)' എന്നോ, 'അല്ലാഹുവിൻ്റെ ജനങ്ങൾ' എന്നോ വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന ചിലരെ കാണാം. ഈ പേരിന് പ്രത്യേകിച്ചൊരു അടിസ്ഥാനവും സ്ഥിരപ്പെട്ടിട്ടില്ല. ഔലിയാക്കളുടെ വിഷയത്തിൽ സ്വൂഫികൾ ധാരാളം ചിന്താഗതികൾ വെച്ചു പുലർത്തുന്നതായി കാണാം. നബിയേക്കാൾ ശ്രേഷ്ഠരാണ് ഔലിയാക്കൾ എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നവർ വരെ അക്കൂട്ടത്തിലുണ്ട്. എന്തിനധികം?! അല്ലാഹുവിനോട് എല്ലാ നിലക്കും തുല്ല്യനാണ് വലിയ്യ് എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നവർ വരെ അക്കൂട്ടത്തിലുണ്ട്. അവരുടെ വിശ്വാസപ്രകാരം വലിയ്യ് പടക്കുകയും, ഉപജീവനം നൽകുകയും, ജീവിപ്പിക്കുകയും മരിപ്പിക്കുകയും, പ്രപഞ്ചത്തിൽ കൈകാര്യകർതൃത്വം നടത്തുകയും ചെയ്യും! വലിയ്യുകളെ പല തരക്കാരായി വിഭജിക്കുക എന്നതും സ്വൂഫികളുടെ പക്കലുള്ള ചിന്തയിൽ പെട്ടതാണ്. ഗൗഥ്, അഖ്ത്വാബ്, അബ്ദാൽ, നുജബാഅ് എന്നിങ്ങനെ ഔലിയാക്കൾ പല വിഭാഗക്കാരാണെന്നും, അവരെല്ലാം ഹിറാ ഗുഹയിൽ തങ്ങളുടെ സദസ്സിൽ എല്ലാ രാത്രിയും ഒരുമിച്ചു കൂടുമെന്നും, അല്ലാഹുവിൻ്റെ വിധിനിർണ്ണയം നോക്കി പരിശോധിക്കുമെന്നുമുള്ള വിശ്വാസങ്ങൾ ചിലർ വെച്ചു പുലർത്തുന്നതായി കാണാം. ഈ പറഞ്ഞ വിശ്വാസങ്ങളൊന്നുമില്ലാത്തവരും സ്വൂഫികളിലുണ്ട്; എന്നാൽ ഔലിയാക്കൾ ജീവിതകാലത്തും മരണശേഷവും അല്ലാഹുവിനും തങ്ങൾക്കുമിടയിലുള്ള മദ്ധ്യസ്ഥന്മാരാണെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നവരായിരിക്കും ഇക്കൂട്ടർ. ഇത്തരം ചിന്താഗതികളൊന്നും അഹ്'ലുസ്സുന്നത്തിൻ്റെ മാർഗത്തിൽ പെട്ടതല്ല. നബിമാരൊഴികെ ഒരാൾക്കും പാപങ്ങളിൽ നിന്ന് സുരക്ഷയില്ല എന്നതാണ് അഹ്'ലുസ്സുന്നത്തിൻ്റെ വിശ്വാസം. എന്നാൽ പാപസുരക്ഷയുള്ളവനേ വലിയ്യാകൂ എന്നതാണ് സ്വൂഫികളുടെ വിശ്വാസം. എന്തെങ്കിലുമൊരു തെറ്റോ അബദ്ധമോ പിണഞ്ഞവൻ വലിയ്യല്ല എന്ന് വാദിക്കുന്നവർ അവരിലുണ്ട്.
తెలుగు "ఔలియా"(పుణ్యపురుషులు)అల్లాహ్ యొక్క భక్తిగల మిత్రులు)"వలీ" యొక్క బహువచనం, షరీఅ పరిభాషలో అల్ వలీ అంటే:క్రింది రెండు గుణాలు కలవారు:- అల్లాహ్పై విశ్వాసం మరియు తఖ్వా దైవభక్తి ని మిళితం చేసే వ్యక్తి, ఫరాయిజ్’విధులను,నవాఫిల్ కార్యాల ద్వారా అల్లాహ్ సన్నిహితాన్ని పొందినవాడు,మరియు అల్లాహ్ ఆదేశాల పూర్ణజ్ఞానం ఉన్నవాడు మరియు ఆ జ్ఞానం ప్రకారం అమలుచేయువాడు,ఎవరి విశ్వాసం స్వచ్చంగా ఉండి సరైన సత్కర్మలు చేస్తూ ఉంటారో,వారు సర్వశక్తిమంతుడైన అల్లాహ్ "వలి"గా పిలువబడతాడు. "విలాయహ్"("వలి" గా ఉండటం) అనేది దాసుడి విశ్వాసం మరియు తఖ్వా పై ఆధారపడి ఉంటుంది.అంతేకాక,"వలి" అంటే అల్లాహ్ అతని వ్యవహారాలను చూసుకుంటాడు మరియు అతని ధర్మం కారణంగా అతనికి ప్రత్యేక రక్షణ ఇస్తాడు. ఎందుకంటే అల్లాహ్ నీతిమంతులకు సజ్జనులకు మిత్రుడు మరియు విశ్వాసులను ప్రేమిస్తాడు మరియు వారిని పరిరక్షిస్తాడు.
అల్లాహ్ యొక్క "ఔలియా"ను రెండు వర్గాలుగా విభజించబడింది: 1. ప్రప్రథమ సన్నిహితులు:- 2-కుడివైపు వారు, 1.(السابقون المقربون)ప్రప్రథమ సన్నిహితులు :- వీరు అల్లాహ్ యొక్క సన్నిహిత్యాన్ని పొందటానికి ఫరాయిజులతో పాటు నఫిల్ ఆరాధనలను ఆచరిస్తూ ఉంటారు,వాజిబువిధులను,ముస్తహబ్బ్ కార్యాలను ఆచరిస్తూ,నిషేధాలకు మరియు అయిష్టకరమైన మక్రూ విషయాలకు దూరంగా ఉంటారు, 2-కుడివైపు వాసులు:-వీరు ఫర్జ్ కార్యాల ద్వారా అల్లాహ్ యొక్క సాన్నిహిత్యాన్ని పొందుతారు,అల్లాహ్ వారిపై విధి చేసిన ఫర్జులను క్రమం తప్పకుండ పాటిస్తారు మరియు నిషేధాలకు దూరంగా ఉంటారు,మరియు విధికాని ముస్తహబ్బాతు కార్యాలు,ఇతర ప్రయోజనంలేని అనుమతిగల పనులు చేయరు,’విలాయతు’దాసుడి ఈమాన్ మరియు తఖ్వా ఆధారంగా వేర్వేరుగా ఉంటుంది,ప్రతీ మూమినుకు అల్లాహ్’విలాయతు,ప్రేమ మరియు సామీప్యం యొక్క అతని వాటా లభిస్తుంది,కానీ ఈ భాగం వారి అల్లాహ్ సామీప్యాన్ని దరిచేసే శారీరక,మానసిక సత్కర్మల రీత్యా విభిన్నంగా ఉంటుంది,అందువల్ల, తనను తాను అన్యాయం చేసేవాడు, అనగా అల్లాహ్కు అవిధేయత చూపే విశ్వాసికి,అతని విశ్వాసం మరియు మంచి పనులకు అనుగుణమైన "విలాయా" వాటా ఉంది. అల్లాహ్ యొక్క "ఔలీయా" పాపాల కు నిష్కల్ములు కాదు,అగోచరవిషయాలు వారికి తెలియదు. వారు సృష్టి యొక్క వ్యవహారాలను నిర్వహించలేరు లేదా జీవనోపాధి ఇవ్వలేరు.వారు ప్రజలతో తమను కీర్తించమని లేదా సంపద మరియు బహుమతుల కోసం అర్ధించమని చెప్పలేదు,ఎవరైతే ఇలా చేస్తాడో అతను అల్లాహ్ వలీ’కాజాలడు,బదులుగా అతను ఒక కజ్జాబు’అబద్దాలాకోరు,మరియు షైతాను యొక్క మిత్రుల్లో ఒకడిగా పరిగణించబడతాడు.ఇక్కడ ‘విలాయతు అధ్యాయంలో ప్రచారంలో ఉన్న కొన్ని తప్పులు మరియు అబద్దాలు’పెర్కొనబడుతున్నాయి:-అవి 1- అల్లాహ్ ప్రవక్తలు మరియు ఔలియాల పట్ల (గులూ)అతిశయిళ్లడం:- ప్రవక్తల కోసం దేవుని లక్షణాలకు చెందిన వస్తువులను తయారు చేయడం,పుణ్యపురుషుల పట్ల అతిశయిల్లి వారిసమాధుల పై దర్గాలు నిర్మించి వారిని పాపవిమోచకులుగా భావించడం మొదలైనవి,2-ప్రజల్లో చాలామందికి ఒక విశ్వాసం ఉంది అది ‘ఒక వ్యక్తి వలీ గా పిలువబడాలంటే అతని ద్వారా ఒక అద్భుతమైన అసాధారణ కార్యం జరగాలి.3-విలాయతు’వశీల వల్ల హరాము కార్యాలకు చేరువై ఫర్జులను త్యజిస్తారు:- ఔలియాలు ‘ప్రజల యొక్క విధులను’రద్దుచేసే ఒక గొప్పస్థానానికి చేరుకుని ఉంటారని’ నమ్మకం కలిగిఉంటారు,ఇది మొత్తం ఒక మార్గబ్రాష్టత్వం,నిజానికి ‘విలాయతు’అనేది ఆ ‘వలీ’కొరకై ‘నిషేధాలను’ చేయడానికి మరియు వాజిబులను త్యజించడానికి అనుమతి ఇవ్వదు
4-ఈ ‘విలాయతు’ కొంతమందికి మాత్రమే పరిమితం అని కొందరు నమ్ముతారు,కానీ సరైన అభిప్రాయం ఏమిటంటే,ఇది ఒక ధర్మ పరమైన స్థానం,ప్రతి ధర్మబద్ధమైన,తఖ్వాగల విశ్వాసి దీన్నిపొందగలడు,అంతేకానీ ప్రత్యేక వ్యక్తుల కొరకు,ప్రదేశం కోసం గానీ,కాలం కోసం ఉండదు,5-కొంతమంది ‘అస్’హాబుల్లాహ్’లేక ‘నాసుల్లాహ్’అనే పదాలను ఔలియాల కొరకు ప్రత్యేకీస్తారు,ఇలా పేరుపెట్టడానికి ఎటువంటి ప్రామాణిక ఆధారాలు లేవు,సూఫీలు ‘ఔలియాల’పట్ల విభిన్న విశ్వాసాలను కలిగి ఉన్నారు,అందులో ఆ-కొందరు ‘వలీ’కు ప్రవక్త కంటే ఎక్కువ ఘనత కలదు అని అంటారు;ఆ-కొందరు వలీ’ను అల్లాహ్ యొక్క అన్నీగుణాల్లో సాటి కల్పిస్తారు,అతను సృష్టిస్తాడు,ఉపాధికల్పిస్తాడు,జీవ,మరణాలను ప్రసాదిస్తాడు,విశ్వంలో అధికారం చెలాయిస్తాడు అని నమ్ముతారు',వారి వద్ద ఔలియాల సంభందించి విభజనలు ఉన్నాయి;అల్ గౌసు,అల్ అఖ్తాబు,అల్ అబ్దాలు,అన్నజ్’బావు’ అంచేత వారు ప్రతీ రాత్రి హీరా గుహ’లో వారి దీవాన్ వద్ద చేరి తక్దీరు కొరకు వేచి చూస్తారు;ఇ-కొందరు పైవేమీ విశ్వసించరు కానీ వారిని తమకు మరియు ప్రభువు కు మధ్యవర్తులుగా చేశారు,అది వారి జీవనంలో మరియు మరణాంతరం అని బేధం లేదు;ఈ – అహ్లు సున్నత్ వల్ జమాతు వారు ‘పాపవిమోచకులుగా ’ ప్రవక్తలకు తప్ప ఇతరులేవ్వరినీ విశ్వసించరు,కానీ సూఫీలు వలీ-విలాయతు ’కోసం పాపవిమోచనం ఖచ్చితమైన షరతుగా భావిస్తారు,ఉ-ఇందులో కొందరు ‘విలాయతు’ను పూర్తిగా పాపం,తప్పు జరుగుతుంది అని పూర్తిగా ఖండిస్తారు.
الأولياء: جمع ولي، وهو مشتق من الولاء، وهو: الدنو والتقرب. وأصل الولاية: المحبة والقرب. وولي الله: من والى الله بموافقته محبوباته، والتقرب إليه بمرضاته.
English "Awliyā’" (sing. waliyy): it is derived from "walā’", which means coming near and close. "Wilāyah" originally means love and closeness. A "waliyy" of Allah is someone who draws close to Allah by doing what He loves and is pleased with.
Français Le terme " alliés ou saints " (Awliyâ') est le pluriel de " allié ou saint " (Walî). Ce mot dérive du mot : " alliance " (Al Walâ') qui signifie : le fait de s'approcher et se rapprocher. L'origine vient du mot : " Al Wilâyah " qui signifie : l'amour et la proximité. L'allié d'Allah est celui qui s'allie à Allah en étant conforme à ce qu'Il aime et en se rapprochant de Lui par le biais de Sa satisfaction.
Español Awlia es el plural de wali y extraído de la palabra al-wala, es decir, inminencia, aproximación, cercanía. Waliu Al-lah es aquella persona que se ha aproximado a Al-lah a través de la aceptación y el consentimiento de aquello que Al-lah ama.
Türkçe Evliya, Arapça "veli" kelimesinin çoğuludur. Yakınlık ve yanaşma manalarına gelen Arapça "Vela" kelimesinden türemiş ve alınmıştır. ''Velayet'' kelimesinin aslı ise sevgi ve yakınlıktır. Allah'ın velileri ise, sevdiği, uygun gördüğü şeylerle meşgul olan ve razı olduğu şeylerle O'na yakınlık gösteren kimselerdir.
اردو اولیا، 'ولی' کی جمع ہے۔ یہ، 'الوَلاء' بمعنی نزدیک اور قریب ہونا، سے مشتق ہے۔ ویسے 'الوَلایۃ' کے اصل معنی محبت اور قربت کے ہیں۔ اللہ کا ولی وہ ہوتا ہے، جو اللہ کے پسندیدہ کاموں میں اس کی موافقت کے ذریعے اسے محبوب رکھتا ہے اور اس کی خوش نودی کی طلب کے ذریعے اس کی قربت حاصل کرتا ہے۔
Indonesia Al-Auliyā` bentuk jamak dari kata "waliy", diderivasi dari kata "al-walā`", yang berarti dekat dan mendekat. Makna asal "al-walāyah" adalah cinta dan dekat. Sedang maksud "waliyyullāh" adalah orang yang loyal kepada Allah dengan menyepakati hal-hal yang dicintai-Nya, dan mendekatkan diri kepada-Nya dengan melakukan (perbuatan yang) diridai-Nya.
Bosanski "Evlija" je množina riječi "velijj", a ta riječ derivirana je iz riječi "el-velau", što znači: bliskost i približavanje. Osnova je ljubav i bliska veza. Allahov evlija jeste onaj ko iskazuje ljubav prema Allahu i približava Mu se tako što je svoj život uskladio sa onim što Allah voli i koji Mu se približava pomoću onog čime je On zadovoljan.
Русский Мн. ч. от «вали». От «валя» (близость, приближение). Основа «виляйа» — любовь и близость. Приближённый Аллаха — тот, кто ищет приближения к Аллаху, совершая угодное Ему.
Português Os aliados: Plural de aliado, provém da palavra aliança, que significa aproximar, e a essência da palavra significa amor e aproximação, e aliado de ALLAH: É aquele que se aproximou de ALLAH cumprindo com as suas ordens e coisas queridas por Ele.
বাংলা ভাষা ঈমান ও তাকওয়ার অধিকারীগণ যারা তাদের জীবনের সর্বক্ষেত্রে আল্লাহকে মুরাকাবাহ করে এবং আল্লাহর আযাব ও অসন্তুষ্টির ভয়ে এবং তার সন্তুষ্টি ও তার জান্নাত লাভের আশায় তাঁর আদেশসমূহ নিজের জন্য বাধ্যতামূলক করে এবং নিষেধসমূহ হতে বিরত থাকে।
فارسی اولياء: جمع ولى مى باشد كه از ولاء اشتقاق گرفته است، و به معناى: نزديكى و تقرب است. و اصل ولايت: محبت و نزديک بودن است. و ولى الله عبارتست از:نزديكى جستن به الله متعال با انجام كارهاى محبوب در نزد او، و تقرب جستن به سوى او با امور رضايت مندى در نزد اوست.
Tagalog Ang mga may pananampalataya at pangingilag magkasala ay nagmamasid kay Allāh (pagkataas-taas Siya) sa lahat ng mga pumapatungkol sa kanila kaya sumusunod sila sa mga iniuutos Niya at umiiwas sila sa mga sinasaway Niya dala ng pangamba sa pagdurusang dulot Niya at pagkainis Niya at dala ng paghahangad sa pagkalugod Niya at Paraiso Niya.
हिन्दी औलिया : वली का बहुवचन है, जो वला (الولاء) यानी निकट होने से लिया गया है। विलायत के असल मायने प्रेम और सामीप्य के हैं। अल्लाह का वली उसे कहा जाता है, जो ऐसे कार्य करके, जो अल्लाह को पसंद हों और उसे प्रसन्न करते हों, उसकी निकटता प्राप्त कर ले।
മലയാളം വലിയ്യ് എന്ന പദത്തിൻ്റെ ബഹുവചനമാണ് ഔലിയാഅ്. അടുപ്പം, ബന്ധം എന്നെല്ലാം അർത്ഥമുള്ള വലാഅ് എന്ന പദത്തിൽ നിന്നാണ് ഈ വാക്ക് ഉത്ഭവിച്ചത്. സ്നേഹവും അടുപ്പവും സൂചിപ്പിക്കുന്ന പദമാണ് വിലായത്. അല്ലാഹുവിന് പ്രിയങ്കരമായതിനോട് യോജിച്ചു കൊണ്ടും, അവന് തൃപ്തികരമായവ ചെയ്തു കൊണ്ട് അല്ലാഹുവിലേക്ക് സാമീപ്യം തേടിക്കൊണ്ടും അവനോട് അടുത്തവർക്കാണ് വലിയ്യ് എന്ന് പറയുക.
తెలుగు అల్ ఔలియావు-ఇది వలీ'కు బహువచనం, అల్ వలా'అనే పదం నుండి పుట్టింది,దీని అర్ధం:దరిచేరడం,సామీప్యం పొందడం,వాస్తవానికి'అల్ వలాయతు'అంటే ప్రేమ,సామీప్యం.వలీయల్లాహ్ : అల్లాహ్ అనుగ్రహంతో ఆయనద్వారా మరియుఆయనకు, ప్రీతిప్రదమైన విషయాల ద్వారా తనసామీప్యాన్ని పొందినవాడు.
يرد مصطلح (أولياء) في العقيدة في باب: توحيد الألوهية عند الكلام عن الشرك وأسبابه، وباب: الولاء والبراء، وفي الكلام عن عقائد الصوفية وغيرهم.
الأولياء: جمع ولي، والولي في لغة العرب: خلاف العدو، وهو مشتق ومأخوذ من الولاء، وهو: الدنو والتقرب. وأصل الولاية: المحبة والقرب. وولي الله: من والى الله بموافقته محبوباته، والتقرب إليه بمرضاته. والولي أيضا: من تولى الله أمره وخصه بعنايته لصلاحه.
ولي
مقاييس اللغة : (6/141) - المفردات في غريب القرآن : (ص 533) - لسان العرب : (15/405) - تاج العروس : (40/253) - المصباح المنير في غريب الشرح الكبير : (2/672) - التعريفات للجرجاني : (ص 329) - التوقيف على مهمات التعاريف : (ص 724) - فتح الباري : (10/350) - التعريفات الاعتقادية : (ص 332) - الفرقان بين أولياء الرحمن وأولياء الشيطان : (ص 7) - مجموع الفتاوى : (10/440) - دستور العلماء : (3/323) - كشاف اصطلاحات الفنون والعلوم : (2/1807) - كتاب أصول الإيمان في ضوء الكتاب والسنة : (ص 205) - الإنصاف في حقيقة الأولياء وما لهم من الكرامات : (ص 30) - الرسالة القشيرية : (ص 117) - جامع الأولياء وأنواعهم وأوصافهم : (ص 287) -
